BỆNH ORT TRÊN GÀ – NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG VÀ GIẢI PHÁP ĐIỀU TRỊ HIỆU QUẢ

1. Tổng quan về bệnh ORT trên gà

Bệnh ORT (Ornithobacterium Rhinotracheale) là một bệnh hô hấp cấp tính do vi khuẩn Ornithobacterium rhinotracheale gây ra. Bệnh ảnh hưởng chủ yếu đến đường hô hấp, gây tổn thương phổi, khí quản và các túi khí của gà. Đây là căn bệnh nguy hiểm với tốc độ lây lan nhanh và tỷ lệ chết cao nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

2. Tác nhân gây bệnh ORT là gì?

Vi khuẩn Ornithobacterium rhinotracheale là một trực khuẩn gram âm, có khả năng sống sót tốt trong môi trường chuồng trại ô nhiễm. Vi khuẩn này dễ dàng xâm nhập qua đường hô hấp, đặc biệt là khi gà bị suy giảm miễn dịch hoặc đang mắc các bệnh kế phát khác như CRD, IB, ILT…

3. Triệu chứng nhận biết bệnh ORT trên gà

Bệnh ORT có thể biểu hiện dưới hai thể bệnh chính: thể cấp tính và thể mãn tính âm thầm. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu sẽ giúp người chăn nuôi can thiệp kịp thời, giảm thiểu thiệt hại kinh tế.

3.1 Triệu chứng lâm sàng thường gặp:

Gà khó thở, rướn cổ thở, ngáp gió
Khẹc, ho, lắc đầu, vẩy mỏ liên tục
Gà sốt cao, ủ rũ, giảm ăn rõ rệt
Chảy nước mắt, nước mũi, có thể sưng mặt
Một số cá thể có dấu hiệu tiêu chảy, nền chuồng có dịch viêm
Gà chết đột ngột trong tư thế “ngã ngửa” (xác chết béo)
Đối với gà đẻ: giảm tỷ lệ đẻ, đẻ non, trứng mỏng vỏ
Gà còi cọc, chậm lớn, tiêu tốn thức ăn tăng cao

3.2 Tỷ lệ chết:

Thể mãn tính: thường âm thầm kéo dài, giảm tăng trọng, tăng chi phí thức ăn
Thể cấp tính: tỷ lệ chết có thể lên đến 30% hoặc cao hơn nếu không điều trị

3.3 Bệnh tích điển hình khi mổ khám

Khi mổ khám gà nghi bị bệnh ORT, người chăn nuôi có thể quan sát thấy các dấu hiệu sau:

Phổi viêm có mủ màu vàng, bã đậu, viêm tụ điểm hoặc rải rác
Túi khí viêm, có bọt khí, mủ vàng, màng giả bám trên bề mặt
Màng bao gan, tim cũng có dấu hiệu viêm dính
Khí quản khô, ít dịch nhầy, hiếm khi xuất huyết
Bã đậu đặc trong khí quản, phế quản, gây cản trở hô hấp

4. Các bước xử lý bệnh ORT hiệu quả

Bước 1: Hỗ trợ triệu chứng và tăng đề kháng

Trước khi sử dụng kháng sinh, cần ổn định sức khỏe tổng thể của đàn gà để thuốc phát huy hiệu quả tối đa.

Checklist cần thực hiện:

Hạ sốt bằng Paracetamol theo liều hướng dẫn
Long đờm bằng Bromhexin hoặc các thuốc tương đương
Giải độc gan – thận bằng sản phẩm chuyên dụng
Trợ sức, bổ sung vitamin tổng hợp, điện giải

Bước 2: Dùng kháng sinh điều trị đặc hiệu

Sau khi hỗ trợ sức khỏe tổng thể, tiến hành điều trị kháng sinh theo phác đồ như sau:

Tiêm trực tiếp (trong 2 ngày đầu):

Ceftiofur – kháng sinh thế hệ mới phổ rộng
Linco – Spect – phối hợp Lincomycin và Spectinomycin

Trộn kháng sinh vào thức ăn/nước uống (3–5 ngày):

Tylosin – Doxycycline – Trisulfa
Hoặc Tilmicosin

Lưu ý: Không nên ngừng thuốc khi thấy đỡ, cần điều trị đủ liệu trình để tránh tái phát hoặc kháng thuốc.

Bước 3: Khử trùng chuồng trại

Dọn dẹp toàn bộ chất thải, rác chuồng
Xịt sát trùng nền chuồng, máng ăn uống bằng dung dịch chuyên dụng (Iodine, BKC, Glutaraldehyde…)
Tăng cường thông thoáng, giảm mật độ nuôi

5. Biện pháp phòng ngừa lâu dài

Sát trùng định kỳ mỗi tuần
Chăn nuôi theo mô hình an toàn sinh học
Không để chuồng trại quá kín, ẩm thấp
Tiêm phòng đầy đủ các bệnh hô hấp liên quan

Sử dụng thức ăn chất lượng, bổ sung men tiêu hóa, vitamin định kỳ

Bệnh ORT là một trong những bệnh hô hấp nguy hiểm trong chăn nuôi gà, có thể gây thiệt hại nặng nề nếu không được kiểm soát đúng cách. Việc phát hiện sớm – điều trị đúng – phòng ngừa hiệu quả là yếu tố sống còn để đảm bảo hiệu quả kinh tế trong chăn nuôi.

Bio Nutrition không chỉ cung cấp sản phẩm thức ăn chất lượng cao mà còn đồng hành cùng bà con chăn nuôi trong việc cập nhật kiến thức kỹ thuật, hướng dẫn phòng trị bệnh và nâng cao năng suất đàn vật nuôi.